Spar (Fijn)

Wil jij een Spar (Fijn) planten? Dan vind je hier alle informatie die je nodig hebt over hoe je de Spar (Fijn) het beste kunt planten, en over het snoeien en verzorgen van je Spar (Fijn).

Algemene kenmerken van een Spar (Fijn)

De Fijnspar staat vooral bekend wegens gebruik als kerstboom, maar deze zeer grote conifeer, die in het Engels Norway Spruce heet, wordt het meest voor de productie van vurenhout gebruikt. De boom is in grote delen van Noord- en Midden-Europa inheems en vormt geregeld een kruising met de Siberische spar. De Fijnspar, die scherpe naalden heeft, kan 40 tot 60 meter groot worden.


Hoe plant je een Spar (Fijn)

Graaf het plantgat een derde dieper en breder dan de wortels. Zet de zaailing erin en houd hem daarbij iets hoger dan de uiteindelijke plantdiepte, in plaats van helemaal op de bodem van je kuil. Uiteindelijk moet de wortelhals op de grens komen tussen grond en lucht. Bij sommige bomen zie je op de wortelhals ook wat ribbeltjes, wat het makkelijker maakt. Als je de boom erin zet, houd deze dan stabiel. De wortels mogen tijdens het planten niet omhoog wijzen en geen draai maken, anders wordt de boom instabiel of kan hij zichzelf wurgen. Zorg ook dat je de wortels zoveel mogelijk spreidt. De wortels krijgen zo voldoende doorwortelbare ruimte. 

Vul het gat met vochtige losse grond. Zorg ervoor dat de aarde die de haarwortels (de wortels die dunner dan 1 millimeter zijn) raakt goed verkruimeld is. Schud de boom iets op en neer, zodat de grond tussen de haarwortels komt. 

Plaats circa 10 centimeter grond boven de haarwortels en druk het licht aan met de voet, zodat de wortels goed contact kunnen maken met het bodemvocht.

Kijk voor een uitgebreide plant instructie in de plant handleiding op onze website.


 

Hoe oogst je een Spar (Fijn)

Steek de spade op een afstand van 30 tot 45 cm van de stam diagonaal in de grond. Werk voorzichtig rondom de zaailing door de spade in een cirkelvormige beweging in de grond te steken. Gebruik de spade als hefboom om de zaailing voorzichtig los te maken, waarbij je probeert zoveel mogelijk van het wortelstelsel intact te houden. Til de zaailing uiteindelijk met beide handen uit de grond om schade aan de wortels te voorkomen.

Verzorgen en snoeien van je Spar (Fijn)

De boom vraagt weinig onderhoud, verdraagt snoei over het algemeen goed en kan makkelijk opgekroond worden wanneer dat nodig is.

Als je wilt snoeien, snoei dan in de late winter of vroege lente voordat de nieuwe groei begint. Deze timing helpt bij het voorkomen van ziekte-infectie en minimaliseert stress voor de plant.

Begin met het verwijderen van dood hout door terug te snoeien naar levend weefsel, zorg ervoor dat u uw snedes onder een lichte hoek maakt om waterophoping te voorkomen wat tot verval kan leiden. Laat geen stompjes achter omdat deze plaag kunnen aantrekken.

Snoei zieke takken door snedes te maken minstens een paar inch in gezond hout voorbij het zieke gebied. Gooi deze takken op de juiste manier weg; composteren verspreidt ziekten.

 

Waar groeit een Spar (Fijn)

De fijnspar komt voor in grote delen van Eurazië. In de Alpen komt hij voor tot ongeveer 2000 meter hoogte. In Nederland en Vlaanderen is de boom niet inheems. Hij is massaal aangeplant in de tijd van de herbebossing, eind 19e eeuw/begin 20e eeuw, meestal in productiebossen. Hij groeit het beste op een vochthoudende, lemige en zure bodem.


 


Algemeen

Origine
Uitheems
Boomtype Naaldboom

Lengte en leeftijd

Lengte in ca. 10 jaar 5 tot 10 Meter
Voortplantingsrijp in hoeveel jaar 20 tot 50 Jaar
Maximale leeftijd 100 tot 300 Jaar
Benodigde ruimte 25 tot 36m2
Groeisnelheid

Vermeerdering

Voortplantingsmethode
Maakt zaailingen
Verspreidingssnelheid/vermeerdering
Boom is zelfbestuivend Nee

Snoeiperiode

Deze boom is bladhoudend Nee
Zomer Niet snoeien in de zomer
Winter januari tot maart
Bladvormen Naaldvormig
Gemakkelijk te snoeien Ja

Kenmerken Bast zaailing (50-200cm)

Kleur

Kenmerken Knop (50-200cm)

Kleur
Knop stand
Eindstandig
Knop vorm
Eivormig

Overige

Wortel
Breed wortelstelsel
Oppervlakkig wortelend
Bloei
Heeft kegels
Windgevoeligheid Gevoelig (zee)wind

Ziektes

Is gevoelig voor de volgende ziekten
Letterzetter (Naald-bomen)

Oogst/herkenning in de winter

De Fijnspar is te herkennen aan de horizontale stand van de takken, behalve in het bovenste deel van de kroon, daar zijn de takken omhoog gericht. Op latere leeftijd krijgt de boom meer doorgebogen takken. De naalden staan radiaal rond de tak, de kegels hangen aan de onderzijde van de twijg. Knoppen zijn bruin en eivormig, met een puntige top. Ze zitten dicht bij elkaar aan de uiteinden van de takken.


Geschikte grondsoorten voor de Spar (Fijn)

In dit overzicht kun je terugvinden in welke soorten grond de Spar (Fijn) het beste groeit.
Grondsoort Geschiktheid
Lichte klei
Zware klei
Zand
Veen
Leem
Moerig op zand
Lichte zavel
Zware zavel

Geschikte waterstand voor de Spar (Fijn)

Een (grond)watertrap geeft aan hoe diep het grondwater doorgaans onder het maaiveld staat. Hoe hoger het Romeinse cijfer, hoe dieper het grondwater staat.
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII

Geschikte zuurtegraad voor de Spar (Fijn)

Elke grondsoort heeft een bepaalde zuurtegraad, gemeten in pH-waarden. De Spar (Fijn) kun je planten in een bodem die valt in dit bereik:
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
5.5
6.0
6.5
7.0
7.5
8.0
8.5
9.0

Voedingsbehoefte Spar (Fijn)

Sommige bodemsoorten bieden meer voedselrijkdom dan andere.
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
5.5
6.0
6.5
7.0
7.5
8.0
8.5
9.0
1. Zeer voedselarme bodem
2. Zeer voedselarme tot voedselarme bodem
3. Voedselarme bodem
4. Voedselarme tot matig voedselrijke bodem
5. Matig voedselrijk bodem
6. Matig voedselrijk tot voedselrijke bodem
7. Voedselrijke bodem
8. Uitgesproken voedselrijke bodem
9. Zeer uitgesproken voedselrijke bodem

Vochtigheid

Staat Spar (Fijn) graag met zijn wortels in extreem droge (1.0) of natte (9.0) bodem?
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
5.5
6.0
6.5
7.0
7.5
8.0
8.5
9.0
1. Extreem droge bodems
2. Extreem droge tot droge bodems
3. Droge bodems
4. Droge tot droge/vochtige bodems
5. Droge/vochtige bodems
6. Droge/vochtige tot vochtige bodems
7. Vochtige bodems
8. Vochtige tot natte bodems
9. Natte bodems

Lichtbehoefte van de Spar (Fijn)

De Spar (Fijn) gedijt het beste onder deze lichtomstandigheden.
  • Zon
  • Half-schaduw
  • Schaduw

  • Bij welke streek past deze boomsoort?

    0 = niet ingevuld, 1 = ongeschikt, 5 = zeer geschikt
    Streek Geschiktheid
    Wadden en noordelijke duinstreek (duinstreek ten noorden van Bergen): TEXEL
    Drents Plateau en Friese Wouden: SMILDE
    Friese en Groningse zeeklei: FRANEKER EN LOPPERSUM
    Friese Meren tot Weerribben: SNEEK EN GIETHOORN
    Reestdal: OUD-AVEREERST
    Vechtdal: OMMEN
    IJsseldal: DEVENTER
    Regge en Sallandse Heuvelrug: NIJVERDAL
    Twente: DENEKAMP
    Achterhoek: WINTERSWIJK
    Gelderse Poort en Pannerden (Oostelijke Rijn: Millingerwaard, Ooijpolder tot Arnhem): LOO
    Rijk van Nijmegen (Stuwwallen m.u.v. Rijn en Maas): BERG EN DAL
    Brabantse Maasstreek: HAARSTEEG
    Limburgse Maasstreek: TEGELEN
    Brabantse zandgronden: BREDA EN EINDHOVEN
    De Peel: VENHORST
    Limburgs heuvelland: VALKENBURG
    Zeeuwse zandgronden: BURGH-HAAMSTEDE
    Zuidwestelijke zeekleipolders (Zeeuwse en Zuid-Hollandse zeekleipolders): ACHTHUIZEN
    Laaglandrivieren (Rotterdam, Dordrecht, de Lek, de Betuwe): ALBLASSERDAM EN ECHTELD
    Centrale stuwwallen (Het Gooi, Utrechtse Heuvelrug, Veluwe en Gelderse Vallei): HILVERSUM EN OTTERLO
    IJsselmeerpolders en Zuiderzeedijken: DRONTEN
    Hollands en Utrechts laagveengebied: BROEK IN WATERLAND EN NIEUWKOOP
    West-Friesland: SPANBROEK
    Kalkrijke Hollandse duinstreek: VELSEN-NOORD EN WASSENAAR
    Kop van Overijssel

    Toe te passen in landschappen

    0 = niet ingevuld, 1 = ongeschikt, 5 = zeer geschikt
    Landschap Geschiktheid
    Voedselbos
    Haag
    Heg
    Bos
    Voederhaag
    Achtertuin
    Kleine achtertuin
    Solitair
    Houtwal

    Cultuurhistorische waarde

    0 = niet ingevuld, 1 = laag, 9 = hoog

    Insecten

    Hoeveel insecten leven er gemiddeld op deze boom/plant? 70
    Welke insecten groepen leven op deze boom/plant?
    Zweefvliegen
    Luizen
    Zijn er insecten afhankelijk van deze soort? Nee
    Welke soorten insecten zijn er afhankelijk van deze boom/plant?

    Vogels

    Gemiddeld aantal vogels per boom/plant?
    Welke vogel groepen leven op deze boom/plant?
    Zwarte mees
    Kuifmees
    Kruisbek
    Goudhaantje
    Zijn er vogels afhankelijk van deze soort? Nee
    Welke soorten vogels zijn er afhankelijk van deze boom/plant?

    Zoogdieren

    Gemiddeld aantal zoogdieren per boom/plant?
    Welke zoogdier groepen leven op deze boom/plant?
    Zijn er zoogdieren afhankelijk van deze soort? Nee
    Welke soorten zoogdieren zijn er afhankelijk van deze boom/plant?

    Bloeiperiode

    Zomer april tot mei

    Boomsoorten

    Boomsoorten waarbij deze boom graag staat

    Geschikt voor zoogdieren?

    giftig, 1 = ongeschikt, 5 = zeer geschikt
    Zoogdier Geschiktheid
    Eekhoorn
    Fret
    Herbivore knaagdieren
    Hert
    Geit
    Hond
    Kat
    Zwijn
    Vossen
    Varken
    Schaap
    Ree
    Paard
    Muis
    Mens
    Koe
    Kip
    Dassen
    Bevers

    Toelichting

    Eetbaarheid

    • Giftig: Deze boom of struik is giftig voor zoogdieren en absoluut ongeschikt om te eten.
    1. Zeer ongeschikt: Deze boom of struik is ongeschikt voor consumptie door zoogdieren en kan schadelijk zijn.
    2. Ongeschikt: Deze boom of struik is meestal ongeschikt voor consumptie door zoogdieren en kan nadelige effecten hebben.
    3. Matig geschikt: Deze boom of struik is in beperkte mate geschikt als voedsel voor zoogdieren, mogelijk met bepaalde risico's of beperkingen.
    4. Geschikt: Deze boom of struik is over het algemeen geschikt als voedsel voor zoogdieren, met weinig tot geen risico's.
    5. Zeer geschikt: Deze boom of struik is zeer geschikt als voedsel voor zoogdieren, veilig en van hoge voedingswaarde.


    Stam hoogte

    Gemiddelde stam hoogte (hg) van de grondvlakmiddenboom

    van - tot, in hele meters, gemiddelde

    Informatie niet beschikbaar

    Stam diameter

    (dg) (1,30m) van de grondvlakmiddenboom.

    van - tot, in hele centimeters, gemiddelde

    Informatie niet beschikbaar

    Biomassa bovengronds

    in hele kg

    Informatie niet beschikbaar

    Biomassa ondergronds

    in hele kg

    Informatie niet beschikbaar

    Stoffenbinder

    Welke stoffen kunnen worden gebonden of opgenomen?
    CO2
    Fijnstof
    CO2
    Fijnstof

    Koolstofattractie (kf)

    (dg) (1,30m) van de grondvlakmiddenboom Loofbomen (Kf = 0,48)

    Opwarming

    Deze boom is goed bestand tegen de opwarming (plus 3 graden) van ons klimaat en past in de toekomst van ons klimaat (hitte en droogte bestendig) en past in de toekomst ook goed in Nederland. Nee

    Zo ziet een volwassen Boom Spar (Fijn) eruit

    Loten van Fijnspar
    Fijnspar volwassen

    Zo zien de vruchten van een Spar (Fijn) eruit

    Kegel Fijnspar

    Zo ziet een Spar (Fijn) in bloei eruit

    Vrouwelijke bloeiwijze Fijnspar
    Mannelijke bloeiwijze Fijnspar